Feedback als waardevol cadeau

Heb jij het wel eens dat je naar aanleiding van een gesprek met iemand over hem of haar iets vindt en voelt, maar daar richting die persoon niets mee doet? Of misschien wel, maar dan niet helemaal zoals je het daadwerkelijk beleeft? Of misschien raak je wel in de verleiding door er met anderen over te spreken en mijd je de confrontatie met degene waar het over gaat. Daarbij kan het om feedback gaan, in de vorm van een compliment. Maar ook om kritische feedback, omdat je je bijvoorbeeld geraakt voelt door wat iemand heeft gezegd of gedaan.

Uitdelen van oprechte complimenten

Zowel het geven alsook het ontvangen van feedback is iets waar ieder mens in z’n leven mee te maken krijgt. Je zou denken dat het geven van positieve feedback makkelijker is dan wanneer het om kritische feedback gaat. En toch is mijn ervaring dat wij als nuchtere Nederlanders, over het algemeen, vrij zuinig zijn met het uitdelen van oprechte complimenten. Jammer, omdat je daarmee echt een verschil kunt maken. Hoe mooi is het als je iemand blij kunt maken met een gebaar van waardering. Vorige week gaf ik een jonge vrouw in een winkel een compliment. Ze had me ergens goed mee geholpen. Toen ik bij de kassa vervolgens teruggaf hoe fijn ik het vond wat ze voor me had gedaan, kreeg ik de mooiste reactie. Met een grote glimlach, een blozend gezicht keek ze me aan, er was echt contact en ze bedankte me hartelijk. Ze voelde zich gewaardeerd. Mooi wat dit ook met mij deed.

De waarde van kritiek

Hoe prachtig het geven en ontvangen van positieve feedback is, hoe lastig het kan zijn om kritische feedback te geven en ontvangen. En toch is het belang hiervan enorm, zowel voor de gever als de ontvanger. Zelf kan ik me herinneren dat ik tijdens mijn jonge jaren, in mijn studietijd, een keer te maken kreeg met feedback ontvangen. Dat had toen een behoorlijke impact op me. Ik liep voor het eerst stage bij een organisatie. Ik was jong en ambitieus en had het gevoel dat ik de hele wereld aankon. Tijdens een gesprek met het afdelingshoofd kreeg ik feedback over het kunnen dealen met kritiek. Dat was toen even slikken voor me. Ik ben dankbaar voor de feedback van toen. Het heeft me geholpen in mijn bewustwording. Dat heeft me in staat gesteld om te kunnen groeien. Het feit dat ik dit voorbeeld na bijna 25 jaar nog oprakel schetst wat de impact is geweest op mijn groei en ontwikkeling.

Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag

Als je iemand kritische feedback geeft, bied je deze persoon de kans om voor zichzelf te besluiten of diegene hier wat mee wil doen. In plaats van het vanuit jezelf te bekijken, kan het je helpen door het vanuit de optiek van de ontvanger te zien. Wanneer je ervoor kiest om je waardevolle feedback niet met de ander te delen, dan ontneem je iemand de kans om hierdoor te kunnen groeien. Probeer het eens vanuit die invalshoek te bekijken. En natuurlijk hangt het ervan af hoe je het richting de ander brengt en bovendien hoe de ontvanger reageert. Als gever van feedback kun je nou eenmaal alleen de verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag richting de ander. Wanneer de ontvanger zich niet openstelt voor jouw feedback, dan is dat aan de ander en niet aan jou.

Tips

Kinderen zijn zo puur in het geven van feedback. Jammer dat we, als we opgroeien, de kracht van pure feedback verliezen. En natuurlijk is het goed om als volwassene rekening te houden met een aantal richtlijnen bij het geven van feedback. Om te beginnen kan alleen al de vorm bepalend zijn. Face to face heeft de voorkeur, maar er kunnen omstandigheden zijn waarin dit niet anders kan en je op de telefoon of e-mail aangewezen bent. Houd er rekening mee dat je bij e-mail let op je formulering. Op papier komt je verhaal anders over. Lees het nog even goed door voordat je het verstuurt. Ik geef je een aantal tips mee:

1. Blijf dichtbij jezelf en je gevoel
2. Benadruk wat ‘het’ met jou doet
3. Mijd het oordelen over wat de ander vindt en denkt
4. Blijf altijd netjes, rustig en beleefd
5. Als je merkt dat iemand direct in de verdediging gaat, geef de ander dan de ruimte en voorkom dat je in een welles nietes discussie beland. Dit zal hoogstwaarschijnlijk nergens toe leiden.

Feedback als cadeau

Tot slot is er nog de positie van de ontvanger bij feedback. Als je van iemand feedback ontvangt, ga er dan vanuit dat de ander dit doet vanuit de intentie om jou te helpen. En ook al is het misschien even slikken voor je, zie het niet als een aanval. Zie het als een liefdevol gebaar van de ander om jou de gelegenheid te geven om te kunnen groeien. Toon je dankbaarheid dat iemand de moed heeft om je feedback te geven en laat het even bezinken. Eigenlijk is feedback in welke vorm dan ook een cadeau.

Wil je mijn blogs voortaan rechtstreeks in je inbox ontvangen met bovendien als eerste mijn primeurs? Meld je dan hieronder aan.

AANMELDEN

Evelien van Es werkt als mentor & business coach met ondernemers en is daarnaast executive coach. Zij is oprichter en eigenaar van Signature 4 Success®. Daarin werkt zij met een team van ervaren loopbaan- en business coaches die klanten begeleiden bij hun transformaties. Helderheid creëren van binnenuit, dat is het credo. Evelien heeft daarvoor 20 jaar ervaring opgedaan in en voor het bedrijfsleven als leidinggevende, interimmanager en consultant. Ze heeft een Master degree in Sociaal Culturele Wetenschappen aan de VU en is sinds 2006 ondernemer. Meer info.